Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Edward Tarr Collection
voor: Piston [trompet] (bes), piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 241143
voor: 3 altblokfluiten
Speelpartituur
Artikelnr.: 200565
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 200355
TWV 41:36,g6,a3,B6 Tafelmusik III
voor: Hobo, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 217214
op. 1
Sonaten 1–4
voor: Blokfluit [dwarsfluit, viool, hobo], basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 160890
Gegenwartsmusik
voor: Orgel
Bladmuziek
Artikelnr.: 168810
op. 17
voor: Klavier und Horn (Violoncello)
Artikelnr.: 139882
Ed. A. Longo - Sonate 451-500
voor: Klavecimbel
Buch
Artikelnr.: 389116
Edizione critica
voor: Klavecimbel [piano]
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 189530
Frühe und unvollendete Sonaten
revidierte Ausgabe
Henle Studien-Edition (Urtextausgabe) (Urtext)
voor: Piano
Zakpartituur (Urtext)
Artikelnr.: 1689262
Haydn Gesamtausgabe Reihe XVIII, 2
voor: Piano
Boek (kritisch rapport)
Artikelnr.: 796638
500-Teile-Puzzle der Beethoven-Handschrift
Puzzle
Artikelnr.: 697539
"À Thérèse"
Urtextausgabe
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 662435
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 684621
Gyermekkori szonáták 2
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 255155
voor: 2 Trumpets, 2 Tenor- and Bass Trombone
Boek
Artikelnr.: 132426
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 695018
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 216964
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 160838
voor: Basklarinet, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 284688
for viola and piano
voor: Altviool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 163191
voor: 2 dwarsfluiten (duo)
Speelpartituur
Artikelnr.: 165583
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 162282
for violin and piano
IMC 3201 is part of this edition
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 161906
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 154639
"Didone Abbandonata"
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 215678
voor: Altviool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1299405
voor: Alt trombone, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1295456
voor: 7 Trumpets, 4 Horns, 7 Trombones, Euphonium & 2 Tubas (5 Brass Choirs)
Bladmuziek
Artikelnr.: 1636966
voor: Euphonium, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567559
voor: Dwarsfluit, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567555
voor: Fagot, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567554
voor: Cello, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567551
voor: Alt trombone, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567543
voor: Bastrombone, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1567542
voor: Piccolo, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1290689
voor: Tuba (bes), piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1290664
voor: Piccolo, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1290989
voor: Tenorsaxofoon, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1290981
voor: Tuba (es), piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1290970
voor: Altblokfluit [fluit], basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 420831
Arpeggione
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 130420
Presented by Daniel Grimwood
more than the score...
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 675014
voor: Cello, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1316465
voor: Alt trombone, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1316449
voor: Tuba (bes), piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1272241
voor: Alt trombone, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1272239
voor: Trompet, piano [orgel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1272238