Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Für Viola und Klavier
voor: Altviool, piano
Speelpartituur, partij
Artikelnr.: 659384
Edition without Fingering
Henle Urtext Editions
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 664057
voor: Viool, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 379146
Drei Sonaten für Flöte und bezifferten Bass BWV 1033, 1034, 1035
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, partijen (Urtext)
Artikelnr.: 379002
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 131499
Bärenreiter Urtext
voor: Altviool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 152691
et une étude posthume für Violine
Urtext
voor: Viool
Bladmuziek
Artikelnr.: 107971
Edition De Travail Avec Commentaires D'Alfred Cortot - Partition
voor: Piano
Partituur
Artikelnr.: 107263
Sonaten 1-3
Barockmusik für Flöte
voor: Dwarsfluit, basso continuo [piano]
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 776970
Triosonate
Alte Musik (Leuckartiana)
voor: VL VA CEMB
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 1660709
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1666702
voor: Houtblazersensemble
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1657965
PARTITUR+4STIMMEN
MICHEL, JEAN-FRANCOIS, ED.
voor: 4 trombones (kwartet)
Bladmuziek
Artikelnr.: 1668494
für Violoncello und Klavier
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 661098
Arrangement
voor: Klarinet, piano
Artikelnr.: 495507
1. Satz
voor: 4 saxofoons (SATBar)
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 644466
'Spring'
Dowani 3 Tempi Play Along
voor: Viool, piano
Solopartij, 2 CD's, online audio
Artikelnr.: 780494
for violin and piano
voor: Viool, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 662601
"Schwedische Sonate"
UELZENER KUHLAU-EDITION 49
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1161292
voor: Klarinet, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1659694
voor: 2 klarinetten (bes)
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1054751
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 929721
Hardcover
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 930359
voor: Klavecimbel [piano]
Bladmuziek
Artikelnr.: 929641
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 930095
Nos 4 - 6
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 929811
Book 2
voor: Viool, klavecimbel [piano]
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 932182
voor: Orgel
Bladmuziek
Artikelnr.: 1558992
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1351633
für Viola und Basso continuo (Basso continuo ausgesetzt)
Quellenpublikationen aus dem Archiv der Sing-Akademie zu Berlin Band 13
voor: Altviool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 677382
voor: Klarinet, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 930704
Richard Lane Series
voor: Klarinet, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1024521
Centenary Edition
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1667238
voor: Fluit, gitaar
Partituur, solopartij
Artikelnr.: 301819
Sonata 68, K445 - Sonata 100, K551
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 318555
aus: Musicalische Divertissements, Teil II
voor: Fluit, viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 613608
voor: Altviool, piano
Artikelnr.: 478134
for Flute and Harpsichord (Piano)
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Fluit, klavecimbel [piano]
Piano-partituur, solopartij, playback-CD
Artikelnr.: 491059
voor: Dwarsfluit, orgel
Artikelnr.: 313367
voor: OB VC BC
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 619271
Ensemble Ad Libitum 49
Artikelnr.: 619657
Berliner Klassik
voor: Viool, basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 244596
voor: 2 violen
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 277669
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Cello
Bladmuziek, playback-CD
Artikelnr.: 290234
voor: VDG VIOLONE (VDG) BC
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 569024
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 561395
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 292026
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 274029