Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 198153
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 198131
Edition Peters Green Series
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 359722
für Klavier und Horn
(mit Alternativ-Fassungen für Violoncello und Violine)
voor: Hoorn, piano
Piano-partituur, solopartijen
Artikelnr.: 359506
op. 13/4
voor: Hobo [dwarsfluit/viool], basso continuo
Artikelnr.: 420725
voor: Cello, Basso continuo
Spielpartitur, Stimmensatz
Artikelnr.: 116074
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 129472
aus op. 4
voor: 2 Blockflöten (SS)
Speelpartituur
Artikelnr.: 182708
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 208868
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek
Artikelnr.: 159134
Barockmusik für Blockflöte
voor: 2 blokfluiten
Speelpartituur
Artikelnr.: 106933
Edition Schott
voor: Violine und Basso continuo (Klavier, Cembalo); Violoncello ad libitum
Bladmuziek
Artikelnr.: 748268
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 137461
ludus instrumentalis 002
voor: OB VL HRN BC
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 108963
Revidierte Neuausgabe
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 418755
voor: 2 klarinetten
Partijenset
Artikelnr.: 394805
für Violine und Bc
voor: Viool, basso continuo
Artikelnr.: 157172
(aus: Musicalische Divertissements, Teil IV)
voor: 1. Violine (1. Oboe), 2. Violine (2. Oboe), Basso continuo (Cello (Fagott), Cembalo)
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 621631
für Violoncello und Klavier
Bärenreiter's Concert Pieces
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 674553
Musica Rara
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 218374
voor: Klarinet, piano
Artikelnr.: 217357
op. 3/1 und 6
voor: Gitaar
Artikelnr.: 310847
nach dem Quintett op. 34
2 Exemplare zum Spielen erforderlich!
voor: 2 piano's
Artikelnr.: 361062
Volume 1: Sonatas 1–3
voor: Piano [klavecimbel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 1552254
Bearbeitung für Violine und Basso continuoHWV 288
voor: Viool, piano
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 382311
for Harp and Violin (Flute)
voor: Viool [dwarsfluit], harp
Speelpartituur, partij
Artikelnr.: 475111
für Altblockflöte und Basso continuo(nach HWV 370)
voor: Altblokfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 551847
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 340173
48 Sonaten und Stücke
voor: Piano
Artikelnr.: 353287
Mozart / Haydn / J.Chr. Bach / Häßler / Wolf
voor: Piano 4-handig
Artikelnr.: 352104
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 206905
Piano Solo
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 316818
voor: Dwarsfluit
Partituur
Artikelnr.: 152826
voor: Viool, basso continuo
Artikelnr.: 285156
Gitarre-Bibliothek Nr. 69
voor: Viool, gitaar
Artikelnr.: 200166
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 182310
voor: 2 Violas and Piano
Boek
Artikelnr.: 162947
voor: 2 Violins and Piano
Boek
Artikelnr.: 162657
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 162057
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek
Artikelnr.: 165301
voor: Xylophon (S/A/B), Metallophon (S/A) und Glockenspiel (S/A)
Partituur
Artikelnr.: 108194
Originaltonart Louis Spohr - Gesamtwerk für Harfe
voor: Viool, harp
Partituur, solopartij
Artikelnr.: 331788
für Violine und Klavier (Cembalo)
voor: Viool, piano [klavecimbel]
Partituur, solopartij
Artikelnr.: 654867
voor: Mandoline und Basso continuo
Artikelnr.: 553749
op. 34
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 479729
Formant 3 – Constellation-Miroir
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 189601
(Urtext)
voor: Piano
Artikelnr.: 284858
Volume II
Bärenreiter Urtext
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 764098