Romantiek (1800-1900) – Bladmuziek

De romantiek heeft haar naam niet zonder reden: Het is afgelopen met de duidelijke vormen en de rationaliteit van het classicisme; in plaats daarvan de natuur in en op zoek naar diepere gevoelens!

Ontdek hier liederen uit de romantiek, zoals de Schubertliederen, of pianomuziek uit de romantiek en bekijk daarnaast ook bladmuziek van talloze romantische componisten.

De Romantiek

De romantiek is een stroming binnen de kunstgeschiedenis die ruwweg binnen de 19e eeuw valt. In deze turbulente tijden zocht men naar nieuwe ideeën en uitgangspunten – niet alleen in het menselijke leven en al haar aspecten, maar ook in de natuur, de geschiedenis en avontuur. De rede en orde uit het classicisme worden tijdens de romantiek in evenwicht gebracht met gevoel en fantasie. De romantiek wordt vaak in verband gebracht met de ontwikkeling en emancipatie van regionale en nationale bewegingen. Een overzicht van de belangrijkste componisten en meer informatie vind je hier.

Programmamuziek

De naam “romantiek” is afgeleid van de Franse literaire begrippen “roman” en “romantique”. De neiging om echt een verhaal te vertellen komt steeds meer naar voren in de muziek. Dergelijke verhalende muziek wordt “programmamuziek” genoemd. De belangrijkste vorm van programmamuziek is zonder enige twijfel het symfonische gedicht, dat zich vooral ontwikkelde onder invloed van componisten zoals Franz Liszt en Bedřich Smetana, die een grote bijdrage leverden aan dit genre.

Belangrijke muzikale kenmerken van de romantiek

De melodie wordt in tegenstelling tot werken uit het classicisme steeds onregelmatiger. De harmonie wordt in toenemende mate chromatisch en dissonantie krijgt steeds meer een plek. De harmonie wordt daardoor ook een stuk complexer – de mogelijkheden van de traditionele tonaliteit zijn tegen het begin van de 20e vrijwel uitgeput. Klankkleur wordt de drager van stemming en atmosfeer; nieuwe instrumenten zoals de piccolo, harp en de bastrombone en tuba nemen hun intrede in het orkest en vocale elementen worden steeds vaker aan instrumentale muziek toegevoegd.
Gedurende de hele 19e eeuw vond er een gestage uitbreiding van de omvang van zowel symfonieorkesten als koren plaats.

Opera gedurende de romantiek

Opera beleefde in de 19e eeuwe een enorme bloeiperiode. Zo ontwikkelde zich in Italië het “verisme”, in Frankrijk de “grand opera” en werden er steeds meer opera’s geschoeid op de leest van Wagners operahervorming. De belangrijkste operacomponisten van de 19e eeuw zijn Giacomo Meyerbeer, Gioacchino Rossini, Gaetano Donizetti, Vincenzo Bellini, Jacques Offenbach, Richard Wagner en Giuseppe Verdi.

Belangrijke componisten uit de romantiek:

• Franz Schubert – Bladmuziek
• Felix Mendelssohn-Bartholdy
• Fanny Hensel – Bladmuziek
• Louise Farrenc – Bladmuziek
• Frédéric Chopin – Bladmuziek
• Clara Schumann – Bladmuziek
• Johannes Brahms – Bladmuziek
• Bedřich Smetana – Bladmuziek
• Franz Liszt – Bladmuziek
• Hector Berlioz – Bladmuziek
• Anton Bruckner – Bladmuziek
• Modest Moessorgski – Bladmuziek
• Nikolai Rimski-Korsakov – Bladmuziek
• Pjotr Iljitsch Tsjaikovski – Bladmuziek
• Antonín Dvořák – Bladmuziek
• Jean Sibelius – Bladmuziek
• Gustav Mahler – Bladmuziek
• Sergej Rachmaninov – Bladmuziek