Dwarsfluit leren spelen – 20 vragen aan Sophie-Therese Löser

Wat is de ideale leeftijd om te beginnen?

Je kunt op elke leeftijd dwarsfluit leren spelen; Voor kinderen is de leeftijd tussen 9 – 11 jaar een goed moment om te beginnen. Dwarsfluit spelen vergt heel veel lucht en kan lichamelijk vrij inspannend zijn. Daarnaast is het van belang dat de armen lang en sterk genoeg zijn om het instrument langere tijd rechts van het lichaam te kunnen ondersteunen.

In het geval dat het instrument te groot, of te zwaar is voor een leerling kan er ook gekozen worden voor een model met een gebogen kopstuk, of een knik (`wave´) erin, waarmee het instrument een stuk korter wordt. Dergelijke instrumenten zijn voor jonge, of kleine leerlingen ideaal.

Moet ik noten leren lezen?

Het notenschrift wordt afhankelijk van de gebruikte dwarsfluitmethode doorgaans tegelijk met het aanleren van het instrument bijgebracht. Elementaire kennis is natuurlijk een voordeel. Veel leerlingen hebben vooraf al blokfluitles gehad en op die manier al de basisvaardigheden voor het notenlezen opgedaan.

Zijn er instrumenten die op dezelfde manier gespeeld worden?

Er zijn drie gangbare neveninstrumenten – De piccolo, de altfluit en de basfluit. Piccolo en altfluit komen ook regelmatig in het symfonieorkest terug. De dwarsfluitfamilie is echter nog veel uitgebreider. Er bestaan fluitkoren en – ensembles, waar je de hele fluitfamilie van piccolo tot subcontrabasfluit tegen kunt komen.

Zijn er lichamelijke eigenschappen die wenselijk zijn?

Een bepaalde lichaamsgrootte is zeker bevorderlijk, aangezien het instrument best een eind rechts van het lichaam, in een asymmetrische houding vastgehouden moet worden. De juiste armlengte en ook voldoende longcapaciteit zijn daarbij van belang. Te korte armen kunnen zoals eerder vermeld deels gecompenseerd worden met een gebogen, of geknikt kopstuk. Door regelmatige korte ademhalingsoefeningen kan het longvolume gaandeweg verbeterd worden.

Hoe weet je of je klaar bent voor het instrument?

… je moet vooral plezier eraan beleven en zin hebben om een instrument te leren spelen. Het mooiste dat kan gebeuren is dat een leerling zelf de wens uitspreekt een bepaald instrument te leren spelen.

Wat kost het instrument

Dwarsfluiten voor leerlingen zijn verkrijgbaar vanaf ongeveer €500,-. Er zijn ook instrumentenhandels die huurkoopovereenkomsten aanbieden, waarbij je het instrument wanneer het toch niet blijkt te bevallen terug kunt geven en alleen de tot dan toe verschuldigde huurkosten hoeft te betalen. Muziekscholen en verenigingen bieden vaak ook leeninstrumenten aan. Dwarsfluiten voor gevorderde leerlingen beginnen bij ongeveer €1000,- en professionele instrumenten, die doorgaans volledig uit zilver bestaan zijn vanaf ongeveer €6000,- verkrijgbaar.

Zijn er nog andere kosten?

Naast de basisuitrusting zoals een lessenaar, metronoom en stemapparaat kost een lesboek ongeveer €20,-. Een eigen instrument wordt liefst jaarlijks door een gediplomeerd reparateur nagekeken, om gebreken op termijn te vermijden.

Hoeveel onderhoud heeft het instrument nodig?

Polsters en kurkjes slijten door de jaren heen en worden bij regelmatig (jaarlijks) onderhoud gaandeweg vervangen. Bij langdurig uitgesteld onderhoud is soms een volledige revisie van het instrument nodig.

Hoe wordt het instrument vervoerd?

De dwarsfluit dient na elk gebruik aan de binnenkant gedroogd te worden met een doek of wisser en het is een goede gewoonte het instrument ook aan de buitenkant even af te wrijven. Daarna kan het instrument terug in de koffer gedaan en makkelijk meegenomen worden.

Kun je het instrument zelfstandig leren spelen?

Een docent is vooral voor het op een juiste manier aanleren van de basisvaardigheden erg van belang. De leraar zorgt voor de juiste lichaamshouding bij het spelen. Dit is belangrijk aangezien fluitspelen een zeer onnatuurlijke houding vergt.

Hoe zoek je het juiste studiemateriaal uit?

Dwarsfluitmethodes waarin aandacht besteedt wordt aan houding en ademtechniek zijn voor het eerste begin zeer geschikt. Later kunnen er muziekstukken gekozen worden die passen bij de interesse en het niveau van de leerling.

Hoe kun je repeteren zonder anderen te storen?

Dwarsfluitmethodes waarin aandacht besteedt wordt aan houding en ademtechniek zijn voor het eerste begin zeer geschikt. Later kunnen er muziekstukken gekozen worden die passen bij de interesse en het niveau van de leerling.

Welke verschillende speeltechnieken zijn er?

Vooral in hedendaagse klassieke muziek, worden vaak een hele serie moderne speeltechnieken zoals fluttertongue, multiphonics (meerklanken) enz. gevraagd. Er bestaan methodes die speciaal gericht zijn op dergelijke technieken. Deze stukken worden meestal door gevorderde leerlingen of professionals uitgevoerd.

Wanneer kun je de eerste successen verwachten?

Bij regelmatig oefenen kun je al redelijk snel succes verwachten. Aan het begin moet je vooral wennen aan het feit dat het instrument zoveel lucht vereist. Gaandeweg wordt het spelen zelf steeds eenvoudiger. Gemakkelijke muziekstukjes kunnen soms zelfs al na enkele weken gespeeld worden.

Bladmuziek om mee te beginnen

Wat zijn geliefde stukken voor een eerste optreden?

Er zijn klassieke duetten beschikbaar die erop gericht zijn samen met de leraar uitgevoerd te worden.

Wat zijn echte klassiekers en wat is jouw lievelingsstuk?

Peter en de wolf van Sergej Prokofjev en der Het Carnaval der Dieren van Camille Saint-Saëns zijn echte klassiekers. In beide werken imiteerd de fluit een vogel. De „Badinerie“ uit Suite Nr. 2 BWV 1067 van Johann Sebastian Bach is ook een veelgespeeld werk.

Ik heb verschillende favoriete werken, waaronder Die Moldau van Bedřich Smetana en Die Hebriden op. 26 van Felix Mendelssohn Bartholdy, waar de dwarsfluit een prachtig melodieuse rol in heeft.

Van welke stukken krijg je echt zin om je instrument te bespelen?

„Badinerie“ uit Suite Nr. 2 BWV 1067 b-mineur BWV 1067 van Johann Sebastian Bach en Berceuse op. 16 voor fluit en piano van Gabriel Fauré.